1. Opis stanu istniejącego. Definicja potrzeb i problemów

Ryński Dwór położony jest na Mazurach, w niewielkiej odległości (ok. 1 km) od miejscowości Ryn, usytuowany na wysokości około -125 m n.p.m. W skład założenia wchodzą: dwór, zabudowania folwarczne, park, cmentarz.

Park o kompozycji krajobrazowo-naturalistycznej usytuowany został po zachodniej stronie dworu i zamyka jego zwarty układ przestrzenno- funkcjonalny. Na podstawie zachowanych fragmentów dawnych nasadzeń można przyjąć, że układ przestrzenny parku tworzyła stosunkowo prosta, statyczna kompozycja bez wyraźnych elementów kompozycji dynamicznej. Walory parku wzbogacał staw. Na wyróżnienie zasługują szpalery graniczne, stanowiące zachowany fragment dawnej kompozycji parku oraz aleja prowadząca w kierunku dworu i podwórza gospodarczego.

Park mimo wieloletnich zaniedbań i braku właściwej opieki utrzymał się w historycznych granicach. Teren objęty opracowaniem stanowi jeden z lepiej zachowanych fragmentów pierwotnego układu. Obszar objęty projektem przecina rów, który zbiera wodę ze znajdujących się za drogą pól uprawnych i doprowadza ją do położonego w centralnej części stawu. Aktualnie staw jest wypełniony wodą, ale stosunki wodne ulegały tu zmianom, co miało negatywny wpływ na starodrzew parkowy. Widoczne są pozostałości karp korzeniowych bądź całe karpy. Prawdopodobnie przyczyną takiego stanu rzeczy były względy sanitarne.

Ogólny stan drzewostanu jest dobry. Zgodnie z opracowaną inwentaryzacją dendrologiczną oraz ustaleniami z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków Delegatura w Ełku, ul. Mickiewicza 11, 19-300 Ełk na terenie opracowania przeprowadzona została wycinka drzew i krzewów. Usunięto drzewa suche, w bardzo złym stanie zdrowotnym nie dającym szans na przeżycie, młode drzewa podrastające najcenniejszy starodrzew, młode samosiewy zarastające wnętrza parkowe. Ponadto przeprowadzone zostały podstawowe zabiegi pielęgnacyjne, takie jak: usunięcie suchych konarów, czopów, usunięcie odrostów korzeniowych, cięcia sanitarne, czy zdjęcie suszu.

Obecnie w parku można spotkać: czarny bez (Sambucus robur), dąb szypułkowy (Quercus robur), lipa drobnolistna (Tilia cordata), klon zwyczajny (Acer platanoides), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior), grab pospolity (Carpinus betulus), wiąz pospolity (Ulmus minor), śliwa wiśniowa syn. Ałycza (Prunus cerasiferal), olsza czarna (Alnus glutinosal), wiśnia ptasia (Prunus avium), tawuła wierzbolistna (Spirea salicifolia), leszczyna pospolita (Corylus avellana), trzmielina pospolita (Euonymus europaeus), śnieguliczka biała (Sympolicarpos albus), wierzba iwa (Salix capreal) oraz kumak nizinny (Bombina bombina).

W ramach niniejszego projektu założono rewaloryzację Parku (0,13 ha) chroniąc różnorodność biologiczną na tym obszarze. Założono ograniczenie dostępu do ostoi gatunków cennych przyrodniczo występujących w Parku oraz zaplanowano właściwe ukierunkowanie ruchu turystycznego celem zmniejszenia presji na gatunki występujące na tym obszarze.

Dalsze pozostawienie terenów objętych projektem na niezorganizowane i niezaplanowane działania ludzkie polegające na braku wskazania i wydzielenia miejsc dla potrzeb rekreacji, narażą obszar na biologiczną degradację.

Powyższa sytuacja wpływa na pogarszający się stan bioróżnorodności biologicznej na obszarze Parku, wobec czego w przedmiotowym projekcie jako problem kluczowy określono: „niewystarczający stopień ochrony bioróżnorodności biologicznej na obszarze Parku”.

Realizacja założeń projektowych pozwoli na rozwiązanie większości problemów z którymi obecnie boryka się Wnioskodawca. Obszar Parku stanie się atrakcyjnym miejscem dla mieszkańców i turystów. Eliminacja chorych i tym samym niebezpiecznych drzew, nowe nasadzenia, ochrona istniejących cennych przyrodniczo obiektów pozwoli na wykorzystanie Parku do celów dydaktycznych. Ukierunkowanie ruchu turystycznego poprzez modernizację ścieżek, w tym dydaktycznych, ochroni już istniejące, cenne przyrodniczo, siedliska i gatunki. Jest to o tyle ważne, że codziennie z Parku korzysta bardzo dużo osób: mieszkańcy i turyści. Zakłada się, że do realizacji wspomnianych prac zostanie wyłoniona specjalistyczna firma z dużym doświadczeniem w tego typu pracach (zaplanowanych w projekcie).

Grupy interesariuszy zainteresowanych realizacją i rezultatami projektu to:

• członkowie Stowarzyszenia (osoby korzystające z Parku  w okresie całego roku),
• mieszkańcy, społeczność lokalna (osoby mieszkające w bliskim sąsiedztwie Ryńskiego Dworu),
• pobliskie szkoły,
• turyści (osoby przebywające na terenie Parku w okresie wakacyjnym- czerwiec-wrzesień),
• konserwator zabytków.

Projekt zaspokoi potrzeby interesariuszy (członkowie stowarzyszenia, mieszkańcy, pobliskie szkoły, turyści) w zakresie edukacyjnym. Wszyscy będą mogli poznać i obcować z przyrodą. Tablice informacyjne pozwolą na pozyskanie niezbędnej wiedzy w tym zakresie. Obecnie zdarza się, że mieszkańcy czy turyści nie wiedzą w jaki sposób poruszać się i gdzie znajdują się w Parku gatunki warte uwagi. Doceniają istniejące walory Parku lecz ze względu na brak ścieżek dydaktycznych, tablic informacyjnych nie mają możliwości świadomego poruszania i obcowania z przyrodą.

Obszar Parku jest niezwykle ważny dla zachowania bioróżnorodności. Rewaloryzacja tego miejsca ma znaczenie nie tylko przyrodnicze, ale i edukacyjne. Park może stanowić doskonałą bazę do przeprowadzania zajęć terenowych dla uczniów z pobliskich szkół.

1. Analiza celów projektu

Mając na względzie konieczność znalezienia rozwiązania powyższego problemu jako cel główny projektu przyjęto: „ochronę i przywrócenie różnorodności biologicznej na obszarze Parku”

Cel projektu jest zgodny z celem tematycznym 6. Działania 5.3 Ochrona różnorodności biologicznej:

1/ „Zachowanie i ochrona środowiska przyrodniczego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami”, oraz celem szczegółowym,

2/ „Lepsze mechanizmy ochrony bioróżnorodności w regionie”.

Celem projektu są następujące efekty ekologiczne:

• zachowanie różnorodności biologicznej oraz złożoności układów ekologicznych w ekosystemie leśnym parku;
• zabezpieczenie przed degradacją i zanikaniem gatunków, populacji i zoocenoz o charakterze naturalnym, w szczególności gatunków o dużej randze ekologicznej i prawnej (gatunki prawnie chronione) wraz z ich siedliskami;
• zwiększenie liczebności gatunków rzadkich i zagrożonych oraz unikatowych populacji lokalnych o dużej randze faunistycznej dla rekonstrukcji naturalnych procesów ekologicznych.

Konieczność realizacji projektu jest uwarunkowana  znaczącym procesem degradacji zabytkowego parku w Ryńskim Dworze i w związku z tym zanikaniem gatunków, populacji i zoocenoz o dużej randze ekologicznej i prawnej (grąd subkontynentalny Tilio cordatae-Carpinetum betuli w wariancie grądu typowego (kod 9170-2), kumak nizinny (Bombina bombina) – Dyrektywa Siedliskowa II i IV (ochrona ścisła), Status LC Czerwona  Lista IUCN Gatunków Zagrożonych).

Grupą docelową czyli ostatecznymi odbiorcami realizacji projektu będą mieszkańcy województwa warmińsko-mazurskiego i turyści.

Cel projektu zostanie osiągnięty poprzez:

A/ wprowadzenie lepszych mechanizmów ochrony bioróżnorodności w regionie, stworzenie ekoparku o powierzchni 0,13 ha dostępnego dla mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego i turystów, co odpowiada zakładanemu wskaźnikowi  produktu:

1/ Powierzchnia siedlisk wspieranych w celu uzyskania lepszego statusu ochrony.

B/ rewaloryzację parku w Ryńskim Dworze co wpisuje się w następujące wskaźniki produktu:

1. Łączna powierzchnia zrekultywowanych gruntów,

2. Liczba siedlisk/zbiorowisk roślinnych objętych projektem (obszar parku jest siedliskiem grądu subkontynentalnego Tilio cordatae-Carpinetum betuli w wariancie grądu typowego (kod 9170-2)),

3. Liczba wspartych form ochrony przyrody (ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów:

– zwiększenie dostępności miejsc gniazdowych poprzez uzupełnienie istniejącej roślinności o dodatkowe krzewy – co będzie miało przełożenie na ochronę gatunkową zwierząt.

Realizacja zaplanowanych działań pozwoli na uczytelnienie dawnych wnętrz parkowych, odtworzenie powiązań oraz otwarć widokowych w kierunku najcenniejszego starodrzewu.

W projekcie ze względów kompozycyjnych wytypowano drzewa i krzewy do wycinki oraz drzewa do przesadzenia. Są to egzemplarze zakłócające kompozycję bądź uniemożliwiające uczytelnienie układu przestrzennego parku.

C/ odtworzenie siedlisk i kształtowanie warunków dla ich trwałego zachowania, co odpowiada zakładanemu wskaźnikowi rezultatu:

1/ Liczba gatunków objętych projektem.

Projekt zakłada wprowadzenie nowych nasadzeń drzew, krzewów i roślin zielnych. Dobrano gatunki roślin stosowane w parkach w XIX wieku. Nasadzenia mają za zadanie podkreślić naturalistyczny charakter parku, uczytelnić krajobrazowy styl założenia, a także podkreślić wnętrze parkowe, przebieg ścieżek oraz odtworzyć i wzbogacić runo parkowe. Rośliny wykorzystane w projekcie będą ozdobne z pokroju, kwiatów, liści i pędów, tak by park był atrakcyjny przez cały okres wegetacyjny. Wprowadzono gatunki stanowiące pokarm i schronienie dla licznych gatunków zwierząt.

W ramach projektu zakłada się wprowadzenie nowych nasadzeń drzew, krzewów i roślin zielnych – w tym 30 gatunków drzew, krzewów, bylin, paproci, pnącz w tym będących pod ochroną ścisłą i częściową: wawrzynek wilczełyko, cis pospolity, kosaciec syberyjski, pióropusznik strusi, śnieżyczka przebiśnieg, cebulica dwulistna, dodatkowo wprowadzono łąkę kwietną i rośliny uzupełniające runo parkowe – 24 gatunki w tym: kopytnik pospolity, niezapominajka błotna, zawilec gajowy, śnieżyczka przebiśnieg, przylaszczka pospolita, cebulica dwulistna, konwalia majowa, fiołek wonny

W projekcie zaplanowano wprowadzenie elementów wyposażenia parku, stylem nawiązujących do zabytkowego charakteru miejsca: ławki i kosze na śmieci oraz elementy nowoczesne: stojak na rowery, oświetlenie niskie, czy kosze do segregacji odpadów lub konstrukcja do zastosowania paneli słonecznych. Elementy nowoczesne nie będą jednak dysharmonijnie wpływały na odbiór charakteru miejsca. Na ich zastosowanie zdecydowano się z uwagi na fakt, iż stanowią one rozwiązanie nie wykorzystywane w parkach XIX-sto wiecznych, będące potrzebą aktualnych czasów. Nadawanie im stylizowanej formy byłoby niezgodnością historyczną i wprowadzać by mogło potencjalnego odbiorcę w błąd.

D/ upowszechnianie myśli ekologicznej i działań na rzecz ochrony środowiska, co odpowiada pięciu zakładanym wskaźnikom produktu i rezultatu:

1/ Liczba ośrodków prowadzących działalność w zakresie edukacji ekologicznej objętych wsparciem (wskaźnik produktu),

2/ Liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno-edukacyjnych związanych z edukacją ekologiczną (wskaźnik produktu),

3/ Liczba osób korzystających z placówek prowadzących działania z zakresu edukacji ekologicznej (wskaźnik rezultatu),

4/ Liczba osób, które skorzystały z działań edukacyjnych (wskaźnik rezultatu),

5/ Zasięg zrealizowanych przedsięwzięć edukacyjno-promocyjnych oraz informacyjnych (wskaźnik rezultatu).

Zrewitalizowany park w Ryńskim Dworze stanie się dla Wnioskodawcy głównym ośrodkiem działalności w zakresie edukacji ekologicznej. Wprowadzone elementy wyposażenia będą służyły działalności edukacyjnej (np. panele fotowoltaiczne do demonstracji oświetlenia zasilanego energią słoneczną, czy kosze do segregacji odpadów do uzyskiwania surowców wtórnych), która pomoże zdobyć wiedzę mieszkańcom i turystom na temat ochrony bioróżnorodności i efektywnego gospodarowania zasobami jak na przykład wodą, glebą, czystym powietrzem oraz funkcjami ekosystemów.

Wnioskodawca przeprowadzi kampanie informacyjno-edukacyjne związane z edukacją ekologiczną w zakresie przedmiotu projektu oraz osiągniętych rezultatów. W ramach projektu zostaną przygotowane tablice informacyjne oraz gablota, w której przedstawiane będą tematy środowiskowe typu OZE. Tablice informacyjne dostarczą wiadomości na temat historii i stanu istniejącego parku, informacji przyrodniczych,  powiązanych z naturalnymi siedliskami roślinnymi i zwierzęcymi występującymi w parku, oraz informacji w zakresie ochrony bioróżnorodności. Przełoży się to na rozwój wiedzy na temat konieczności zachowania i ochrony środowiska przyrodniczego.

Wnioskodawca planuje organizację działań edukacyjnych, edukacyjno-promocyjnych oraz informacyjnych na terenie parku w celu poszerzenia świadomości społecznej dotyczącej zachowania i ochrony środowiska przyrodniczego w oparciu o korzyści wypływające ze stosowania instalacji fotowoltaicznych działających wyłącznie w oparciu o odnawialne źródło energii, czyli promieniowanie słoneczne. Działalność informacyjno-edukacyjna i demonstracja oświetlenia opartego na energii słonecznej przyczyni się do rozwoju OZE w Polsce.

Umiejscowienie tablic dydaktycznych o tematyce związanej z występującą w rejonie fauną i florą oraz wartością krajobrazową okolicy przyczyni się do wzmocnienia postaw ekologicznych mieszkańców, uczniów i turystów. Zostaną stworzone warunki do wykorzystania terenów zielonych przez mieszkańców Ryńskiego Dworu poprzez wzbogacenie różnorodności.

E/ ukierunkowanie ruchu turystycznego poprzez wytyczenie ścieżek edukacyjnych/wprowadzenie szlaków turystycznych. Służy to ochronie zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych oraz zmniejszeniu presji na gatunki i siedliska poprzez ograniczenie dostępu do ostoi wybranych gatunków, właściwe ukierunkowanie ruchu pieszych, wprowadzenie gatunków cennych przyrodniczo do istniejących siedlisk. Odpowiada to następującym wskaźnikom produktu i rezultatu:

1/ Długość odnowionych szlaków turystycznych (wskaźnik produktu),

2/ Przewidywana liczba osób korzystających ze ścieżek rowerowych i/lub szlaków turystycznych (wskaźnik rezultatu).

W ramach projektu zostaną odnowione szlaki turystyczne o długości 0,3 km oraz zostanie zainstalowany stojak na rowery dla osób korzystających ze ścieżek rowerowych przebiegających w pobliżu parku. Projekt obejmuje wprowadzenie ciągów komunikacyjnych, poprzez wytyczenie ścieżek zgodnych ze stylem krajobrazowym – łagodne łuki, miękkie linie. Zaplanowano tu nawierzchnię mineralną, przyjazną dla środowiska oraz uwzględniono możliwość poruszania się osób niepełnosprawnych.

Poprzez planowe prace na obszarze Parku, który jest objęty ochroną konserwatorską, możliwa jest poprawa jego funkcji, gdzie poza funkcją dydaktyczną, naukową i rekreacyjną w wydatny sposób zwiększy się szeroko pojętą lokalną różnorodność biologiczną. Przewiduje się możliwość wykorzystania dydaktycznego, edukacyjnego i rekreacyjnego obiektu przez kilka tysięcy osób rocznie.

1. Stan po realizacji projektu

Realizacja projektu pozwoli na uczytelnienie wnętrza parkowego w odniesieniu do jego historycznego założenia.

Z uwagi na konieczność odsłonięcia ważniejszych kompozycyjnie drzew, poprowadzenia ciągów komunikacyjnych czy nasadzeń kompozycyjnych wyznaczono 38 drzew do wycinki.

Wykonane w ramach projektu ścieżki edukacyjne rozplanowano na całym obszarze ekoparku, nie docierają one jedynie do północnego narożnika.

Dodatkową atrakcją będą stanowiska edukacyjne, przybliżające odwiedzającym przyrodę parku i poświęcone następującym tematom: zwierzęta, ptaki, drzewa, krzewy oraz rośliny zbiornika retencyjnego i ich rola.

Na dużej tablicy informacyjnej proponuje się umieścić rys historyczny obiektu. Średnią tablicę zaplanowano przy koszach do segregacji odpadów – ma nieść treści edukacyjne odnośnie recyklingu. Małe tablice będą prezentowały informacje odnośnie występującej na terenie parku fauny i flory. W gablocie będą się pojawiały nowinki techniczne z zakresu ekologii.

Na terenie ekoparku pojawi się mała architektura, która będzie wykorzystana w celach edukacyjnych i rekreacyjnych.

Wszystkie elementy będą wykonane z materiałów przyjaznych dla środowiska, głównie drewno i stal. Ławki i kosze na śmieci powstaną z dębiny posiadającej certyfikat PEFC.

Drewno dębowe jest materiałem droższym, ale wykorzystywanie go nie przyczynia się do rabunkowej wycinki lasów tak jak dzieje się to w przypadku tańszego drewna egzotycznego. Dębina nie powoduje negatywnych skutków w środowisku naturalnym – nie jest przetwarzana. Z kolei np. drewno sosnowe, podczas utylizacji, wymaga zastosowania bardzo szkodliwych technik spopielania. Do wykończenia elementów drewnianych używane będą bejce na bazie wodnej – są nieszkodliwe dla środowiska, a będą trwale chroniły drewno przed zagrożeniami zewnętrznymi i zanieczyszczeniami.

Elementy takie jak: tablice, gablota informacyjna, stojaki na rowery, konstrukcja pod panele słoneczne czy częściowo kosze do segregacji odpadów będą wykonane ze stali lakierowanej proszkowo.

Reflektory będą podświetlały korony ciekawszych okazów, dużych drzew wartych wyeksponowania. Oświetlenie będzie załączane przy okazji wydarzeń tematycznych, które będą się odbywały na terenie parku. Projektowane punkty oświetleniowe zasilane są energią słoneczną z zainstalowanej na terenie parku „zielonej elektrowni”. Projekt wprowadza lokalizację paneli fotowoltaicznych, które będą zasilały reflektory podświetlające korony drzew. W związku z tym, ze ich działanie opiera się na energii słonecznej zaplanowano je w miejscu najbardziej doświetlonym. Panele zaprojektowano na stalowej konstrukcji. Całość utworzy swoiste zadaszenie, pod którym zaproponowano lokalizację jednej z ławek. Konstrukcja wykonana będzie ze stali malowanej proszkowo na kolor czarny z zadaszeniem o spadku skierowanym w kierunku południowym. Ażurowa niewielka konstrukcja nie zdominuje przestrzeni a jednocześnie usytuowana w sposób przedstawiony na projekcie stanowi funkcję bramy widokowej w kierunku sąsiedniego pola uprawnego oraz panoramy Rynu. Dodatkowo może stanowić nieformalną bramę do wyjścia z ekoparku i przejścia w kierunku sąsiedniego cmentarza rodowego. Wykorzystanie energii słonecznej niesie ze sobą korzyści ekologiczne, ale również edukacyjne. Podczas wydarzeń tematycznych będzie prezentowane działanie oświetlenia wykorzystującego energię słoneczną.

Istniejącą roślinność uzupełniono o warstwę krzewów. Zastosowano pnącza posadzone głównie wzdłuż ogrodzenia celem jego zamaskowania, a także zwiększenia przestrzeni przyjaznej ptakom. Granice parku obsadzono krzewami tarniny lub grabu oraz cisu. Tarnina lub grab ma za zadanie ograniczyć możliwość dostępu do parku osobom postronnym. Tworzy zwartą ścianę. Jednocześnie pełni funkcje przeciwwietrzne, co jest bardzo istotne szczególnie wzdłuż drogi asfaltowej (ogranicza spływ i nawiewanie zanieczyszczeń z drogi do parku). Ponadto jest bardzo dobrym schronieniem dla wielu gatunków ptaków oraz niektórych innych zwierząt (np. jeży)

Uzupełniono runo parkowe o gatunki chronione stosowane w parkach krajobrazowych, zgodne siedliskowo z lokalizacją parku w Ryńskim Dworze.

Brzegi stawu i rowu uzupełniono o rośliny wilgociolubne kwitnące.

Wszystkie gatunki chronione wprowadzone do projektu będą pochodzić z hodowli.

Efekty realizacji projektu to przede wszystkim ochrona i poprawa fauny i flory na obszarze ekoparku. Główne efekty wynikające z realizacji projektu to:

• powierzchnia siedlisk wspieranych w celu uzyskania lepszego statusu ochrony- 0,13 ha
• liczba wspartych form ochrony przyrody- 1;
• liczba siedlisk/zbiorowisk roślinnych objętych projektem- 1
• długość odnowionych szlaków turystycznych- 0,3 km;
• powierzchnia zrekultywowanych gruntów- 0,13 ha
• liczba ośrodków prowadzących działalność w zakresie edukacji ekologicznej objętych wsparciem- 1
• liczba przeprowadzonych kampanii informacyjno- edukacyjnych związanych z edukacją ekologiczną- 5;
• liczba gatunków objętych projektem- 137 szt
• Liczba osób korzystających z placówek prowadzących działania z zakresu edukacji ekologicznej- 2000 osób / Liczba osób, które skorzystały z działań edukacyjnych- 2000 osób/ Przewidywana liczba osób korzystających ze szlaków turystycznych objętych projektem- 2000 osób / Zasięg zrealizowanych przedsięwzięć edukacyjno-promocyjnych oraz informacyjnych- 2000 osób

Wskaźniki informacyjne:

• liczba obiektów dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami- 1
• liczba projektów, w których sfinansowano koszty racjonalnych usprawnień dla osób z niepełnosprawnościami- 1

Projekt realizuje kilka komplementarnych celów, są to:

– tworzenie miejsc ochrony różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich w oparciu o gatunki rodzime poprzez rewaloryzację parku,

– odtworzenie siedlisk i kształtowanie warunków dla ich trwałego zachowania,

– ochronę zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych zmniejszając presję na gatunki i siedliska poprzez ograniczenie dostępu do ostoi wybranych gatunków, właściwe ukierunkowanie ruchu pieszych, wprowadzenie gatunków cennych przyrodniczo do istniejących siedlisk.

1. Zgodność wybranego wariantu z zasadami horyzontalnymi wynikającymi z RPO WiM 2014–2020

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006- nakłada na państwa członkowskie wdrażające fundusze strukturalne, obowiązek stosowania tzw. polityk horyzontalnych:

• Artykule 7- promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji;
• Artykule 8- zrównoważony rozwój.

Planowane działania następująco wpływają na poszczególne polityki horyzontalne:

Zrównoważony rozwój –wpływ pozytywny- Realizacja projektu będzie miała pozytywny wpływ na politykę zrównoważonego rozwoju przede wszystkim poprzez oddziaływanie na ochronę i poprawę środowiska naturalnego. Zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju przy korzystaniu z zasobów naturalnych nie należy kierować się jedynie zaspokajaniem własnych potrzeb ale też brać pod uwagę przyszłe pokolenia i stan otaczającego środowiska.

Przedmiotowy projekt spełnia te założenia, które skupiają się na takich elementach jak: budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki, która będzie korzystać z zasobów w sposób racjonalny i oszczędny.

Celem zrównoważonego rozwoju jest ułożenie harmonijnych relacji pomiędzy człowiekiem a przyrodą co jest przedmiotem niniejszego projektu. Zrównoważony rozwój to dążenie do poprawy jakości życia przy zachowaniu równości społecznej, bioróżnorodności i

bogactwa zasobów naturalnych; zakres projektu w pełni jest zgodny z tym założeniem co warunkuje nie tylko wzmocnienie bioróżnorodności, ale również jej ochronę istotną dla przyszłych pokoleń.

Równości szans i niedyskryminacji w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami – wpływ pozytywny- We wszystkich działaniach podejmowanych w ramach projektu dążyć się będzie do tego, aby realizowane przedsięwzięcie w żaden sposób nie przyczyniało się do dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, wyznanie, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, orientację seksualną. Obszar ekoparku jest otwarty dla wszystkich mieszkańców i turystów bez względu na powyższe. Realizacja projektu umożliwi osobom niepełnosprawnym dostęp do korzystania ze wszystkich zasobów ekoparku w pełnym zakresie.

Potrzeby osób niepełnosprawnych konsultowane były z pracownikami Spółdzielni Inwalidów „POKÓJ” w Rynie, która powstała w 1954r. i funkcjonuje jako zakład pracy chronionej. Spółdzielnia zatrudnia 82 osoby w tym 97,53% to osoby niepełnosprawne, a 53,703% ze stopniem znacznym i umiarkowanym. W spółdzielni zatrudnione są również osoby niepełnosprawne umysłowo. Park w Ryńskim Dworze jest oddalony od Spółdzielni „Pokój” o 1 km w linii prostej i w związku z tym jest łatwo dostępny dla wszystkich pracowników zakładu. Spółdzielnia posiada samochód osobowy Ford Tourneo, który jednorazowo przewiezie 8 pracowników.

Jednym z celów stowarzyszenia jest zjednoczenie działań ludzi i organizacji na rzecz kulturowej i ekologicznej odbudowy dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Krainy Wielkich Jezior Mazurskich (źródło: statut). Jesteśmy otwarci na współpracę ze Spółdzielnią Inwalidów „POKÓJ” i jej pracownikami. Z naszych wstępnych badań wynika, że ok. 20 pracowników spółdzielni jest zainteresowanych działalnością wolontariacką na terenie parku w Ryńskim Dworze. Praca wolontariusza odgrywa istotną rolę społeczną,  jest drogą do włączenia społecznego, wyrównuje szanse i nie dyskryminuje, jest dostępna dla osób z niepełnosprawnościami. Wolontariat jest szansą dla każdego, niezależnie od płci, wieku, niepełnosprawności, rasy, wyznania narodowości, przekonań politycznych, przynależności związkowej, pochodzenia etnicznego, orientacji seksualnej,  eliminuje bariery oraz daje możliwość uczestnictwa we wszystkich sferach życia, każdy ma prawo być wolontariuszem.

Teren  przestrzeni parku będzie spełniał potrzeby osób niepełnosprawnych poprzez dostosowanie ścieżek dla pieszych do określonych wymogów w tym: przez wprowadzenie nawierzchni o wyróżniającej się fakturze, wyczuwalnej dla osób z dysfunkcją wzroku, oraz umożliwiającej poruszanie się osób na wózkach inwalidzkich, czy osób mających problemy z poruszaniem się  w związku z niepełnosprawnością kończyn dolnych – np. osoby o kulach. Przy wyborze nawierzchni ścieżek będziemy unikać materiałów powodujących efekty olśnienia, gdyż większość tworzyw, zwłaszcza naturalnych typu granit, pomimo matowej powierzchni, oglądana pod ostrym kątem daje wrażenie połysku (dotyczy osób niewidomych).

Lokalizacja wyposażenia parkowego (oświetlenia, ławek, tablic, słupa (oznakowanie miejsca postojowego dla osoby niepełnosprawnej -znak pionowy D-18 z tablicą T-29 przed wejściem do parku)  i gabloty informacyjnej) nie będzie kolidować z potrzebami osób niepełnosprawnych, a przede wszystkim z pasami dla ruchu pieszego, które zapewnią przejazd dla wózka inwalidzkiego. Szerokość ścieżek będzie wynosiła 1,5 m lub będzie zbliżona do tego wymiaru tak, aby dwa wózki mogły się minąć oraz, aby osoby niepełnosprawne miały możliwość pełnego obrotu. Miejsca do wypoczynku (ławki) będą lokalizowane przy ścieżkach, a obok ławki przewidziane będzie miejsce do zatrzymania dla osoby poruszającej się na wózku.  

Równości szans kobiet i mężczyzn – wpływ pozytywny – Kwestia wyrównywania szans pomiędzy kobietami i mężczyznami nie dotyczy tylko osób dorosłych. Przełamywania stereotypowego myślenia o rolach kobiecych i męskich można uczyć angażując przy tym oboje rodziców i ich dzieci.

Na etapie przygotowania projektu dokonano wnikliwej analizy sytuacji 68 rodzin gminy Ryn, w której zapraszani będą rodzice wraz z dziećmi do uczestnictwa w działaniach wolontariackich z zakresu edukacji ekologicznej w parku w Ryńskim Dworze. Wykorzystano osobne ankiety dla ojców i osobne dla matek. Wyniki badań wykazały, że role kobiet i mężczyzn w rodzinach z dziećmi w wieku 3–10 lat są zgodne z panującymi stereotypami: matki zajmują się dziećmi, ojcowie pracują zawodowo (w żadnej z rodzin ankietowanych nie było sytuacji, że ojciec zajmuje się dziećmi, a matka pracuje zawodowo). Mimo tej praktyki 90 % matek i 85 % ojców stwierdziło, że funkcje opiekuńczo-wychowawcze równie dobrze mogą pełnić ojcowie. Wsparcia w tym zakresie oczekiwało 35 % ankietowanych matek i 65 % ojców (chcieli wziąć udział w działaniach edukacyjnych stymulujących rozwój dziecka). 25 ankietowanych kobiet przyznało, że konieczność opieki nad dzieckiem stanowi barierę w podjęciu pracy. Zarówno matki, jak i ojcowie wyrazili chęć uczestniczenia w kampaniach informacyjno-edukacyjnych związanych z ekologią: na etapie planowania (30 K i 13 M), organizowania procesu edukacji – np. pomoc w wycieczkach i zabawach dotyczących wiedzy na temat ekologii na terenie parku (26 K i 15 M), organizacji funkcjonowania wolontariatu na terenie parku np. sprzątanie terenu, pomoc w pracach ogrodniczych (24 K i 35 M).

Badanie uczestników i uczestniczek w zakresie kwestii równościowych oraz poprawna i rzetelna analiza pozwala bardzo często na diagnozę specyficznych problemów jakie dotykają obydwie płcie na danym obszarze i lepsze dostosowanie wsparcia projektowego do faktycznie występujących potrzeb grupy docelowej.

W projekcie zakładane są również działania wspierające równościowy profil wolontariatu, organizację warsztatów ekologicznych dla dzieci pokazujących zróżnicowanie ekosystemów i promujących różnorodność poprzez bioróżnorodność jako wartość, szacunek wobec innych i równe traktowanie jako podstawowe zasady. Dodatkowo opracowano 10 scenariuszy kształtujących postawy równościowe, w tym: równość płci (dostrzeganie i rozumienie potrzeb innych członków rodziny), zaplanowano działania na temat równości płci (m.in. wspólne wykonywanie ról w „Zabawie – pielęgnacja roślin”) i działania promujące zaangażowanie ojców w działalność w wolontariacie poprzez uczestnictwo w zajęciach z dziećmi, współudział w organizacji wycieczek, zabaw, wsparcie matek i ojców w zakresie stymulacji rozwoju dziecka poprzez warsztaty ekologiczne.

Promowanie równości szans płci w działaniach związanych z edukacją ekologiczną w projekcie, przyczyniają się nie tylko do pokazania szerokiego, niezależnego od płci i stereotypów, spektrum możliwych wyborów życiowych, ale również pozwalają bardziej angażować się i wzmacniać rolę rodzica w procesie edukacji dzieci.